Zmiany w spadkach i dziedziczeniu - zmiany od listopada. Czy też zostaniesz wyłączony z dziedziczenia ustawowego?

Po wejściu w życie zmian mniej osób będzie powoływanych do dziedziczenia. Ta modyfikacja przepisów ma sprawić, że w sądach będzie mniej spraw spadkowych, a te, które już tam trafią - mają trwać krócej.

Niektóre osoby nie będą już mogły dziedziczyć, tak jak dotychczas, ponieważ zostaną wyłączone z dziedziczenia. Chodzi o tzw. trzecią grupę spadkową. Znikną z niej zstępni dziadków, czyli np. cioteczne wnuki. Pozostaną jedynie dziadkowie, ich dzieci i wnukowie.

W imieniu nieletnich dzieci bez uzyskiwania zgody sądu będzie można odrzucić spadek. Również łatwiej będzie kogoś uznać za niegodnego dziedziczenia. Wystarczy, aby taka osoba uporczywie:

• nie wykonywała obowiązku alimentacyjnego wobec spadkodawcy,
• uchylała się od obowiązku sprawowania pieczy nad spadkodawcą. Dotyczy to zwłaszcza pieczy wynikającej z władzy rodzicielskiej, opieki, bycia rodzicem zastępczym, małżeńskiego obowiązku wzajemnej pomocy albo obowiązku wspierania się dziecka i rodzica.

Aktualnie na przyjęcie lub odrzucenie spadku jest 6 miesięcy od dnia, gdy dowiemy się o śmierci spadkodawcy. Po zmianach termin ten będzie ulegał zawieszeniu, jeśli do złożenia oświadczenia konieczna będzie interwencja sądu opiekuńczego.

Nowa ustawa wejdzie w życie już w przyszłym miesiącu. A to dlatego, że na początku sierpnia prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację Kodeksu Cywilnego. Nowe przepisy będą obowiązywać od 4 listopada br.

Zasady dziedziczenia i przyjmowania spadków regulują dwa główne akty prawne. To

• ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny – prawu spadkowemu poświęcona jest Księga Czwarta pt. „Spadki”,
• ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego – dział IV przepisy proceduralne

Są również inne ustawy mające znaczenie dla prawa spadkowego. To m.in. ustawa z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej. To właśnie ona wprowadziła do polskiego porządku prawnego instytucję fundacji rodzinnej oraz zmieniła prawo spadkowe i kodeks cywilny w zakresie zachowku.

Prawo spadkowe w tym roku było zmieniane dwa razy. Ustawa o fundacji rodzinnej pozwala na przekazanie rodzinnego biznesu w taki sposób, aby firma rodzinna mogła kontynuować swoją działalność po śmierci właściciela bez zakłóceń.