Polki o swojej naturalnej kompetencji – opiece nad bliskimi

Z badania przeprowadzonego przez Promedica24 oraz dostępnych raportów dotyczących zatrudnienia kobiet po 50. roku życia wynika, że kobiety w Polsce posiadają niezbędne kompetencje do tego, aby pozostać aktywnymi zawodowo w swoim wieku. Co ciekawe, niewiele z nich zdaje sobie sprawę, że ich naturalnie wykształcone kompetencje mogą okazać się kluczowe dla aktywizacji zawodowej. Doświadczenia zebrane w opiece nad bliskimi stanowią bowiem kapitał, z którego można skorzystać w rozwijającym się w Europie zawodzie opiekunki osoby starszej. Na jego przyszłe powodzenie wskazują zmiany demograficzne w społeczeństwach tzw. starych krajów UE, ale również w Polsce. W społeczeństwach tych krajów zwiększa się odsetek osób w wieku, w którym konieczna będzie profesjonalna opieka.

Ankietowane obawiają się (47 proc.), że mają zbyt małą wiedzę z zakresu pielęgnacji seniorów, aby podjąć pracę w charakterze opiekunki. Z drugiej jednak strony, aż 78 proc. Polek w wieku 35-65 lat deklaruje, że ma doświadczenie w opiece nad osobą starszą lub niesamodzielną. Ten odsetek jest jeszcze wyższy i wynosi aż 86% w grupie wiekowej 56 – 65 lat. Wynika to z zakorzenionej w polskim społeczeństwie tradycji opieki nad członkami najbliższej rodziny, szczególnie mamą, czy babcią. Takie doświadczenie potwierdza, że opiekunka osób starszych to jeden z możliwych sposobów na aktywizację zawodową kobiet. Szczególnie, że aż 40 proc. respondentek wykazuje zainteresowanie pracą opiekunki seniorów za granicą.

Jak komentuje Agnieszka Niedziela, odpowiedzialna w Promedica24 za badania rynku, rzadko kiedy zdarza się, aby naturalna kompetencja wynikająca z dobrze postrzeganej roli w społeczeństwie stanowiła podstawę do zdobycia nowego zawodu. - Znamy problemy kobiet ze znalezieniem dobrej pracy, zwłaszcza poza ośrodkami miejskimi. Nasze badania pokazują, że ankietowane posiadają prawie że naturalne kompetencje do wykonywania zawodu opiekunki osoby starszej – mówi Niedziela.

Wśród 78 proc. kobiet deklarujących doświadczenie w opiece nad osoba starszą, mamy do czynienia nie tylko z doświadczeniem w sprzątaniu, gotowaniu i robieniu zakupów, ale także umiejętności, które są podstawą zawodu profesjonalnego opiekuna osoby starszej. I tak 51 proc. deklaruje znajomość profilaktyki przeciwodleżynowej, kwestii związanych z zapewnieniem higieny osoby starszej, a także z towarzyszeniem jej w codziennym życiu. Ankietowane, pytane o konkretne doświadczenia związane z opieką nad bliskimi, wskazują między innymi na:

• Przygotowanie do posiłku i karmienie: 83 proc.
• Pielęgnacja i higiena ciała podopiecznego: 82 proc.
• Profilaktyka przeciwodleżynowa: 51 proc.
• Wsparcie w czynnościach higienicznych: 53 proc.
• Przemieszczanie podopiecznego z łóżka na wózek: 49 proc.

Katalog obowiązków wykonywanych podczas opieki nad bliskim jest dokładnie taki sam, jak w przypadku opiekunki osoby starszej. Pozostaje jedynie kwestia mniej lub bardziej komunikatywnej znajomości języka. Oznacza to, że inwestycja w znajomość języka niemieckiego lub angielskiego wystarczy do tego, aby zdobyć nowy zawód i nie rezygnować z aktywności zawodowej, nawet w przypadku kobiet powyżej 50. roku życia.

Problemem w zdobywaniu i wykonywaniu zawodu może – paradoksalnie – okazać się brak wiary we własne siły. Tymczasem socjologowie i badacze rynku pracy zgodnie wskazują na szereg unikalnych cech związanych z dojrzałym wiekiem potencjalnych pracowników. Mogą one stanowić o sile rynkowej osób w wieku 50+. I chociaż obraz ich zachowań, kompetencji i cech nie jest jednostronny, to zwykle wśród silnych stron – co potwierdzają również badania Promedica24 – wymienia się takie cechy jak: duże doświadczenie (również życiowe), odpowiedzialność, obowiązkowość, lojalność, czy cierpliwość. Warto również pamiętać, że są to osoby, których doświadczenia zawodowe kształtowane były przez lata polskiej transformacji ustrojowej, co oznacza chociażby umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach.

Wydaje się zatem, że jedyną barierą do przełamania inercji w obszarze aktywności zawodowej jest brak wiary we własne siły, mimo cech predestynujących do wykonywania nowego zawodu praktycznie od zaraz.