Praca w IT tylko zdalnie i dla kilku podmiotów. Czy warunki ekonomiczne zmienią podejście pracowników?

Rynek pracownika w branży IT ma się dobrze i w najbliższym czasie taki trend prawdopodobnie się utrzyma. Mimo tego, z raportu Komisji Europejskiej DESI 2022 wynika, że w Polsce mamy niższy odsetek specjalistów ICT (technologii teleinformatycznych) niż średnia Unii Europejskiej. Również liczba absolwentów po studiach informatycznych jest poniżej przeciętnej.

A zapotrzebowanie na specjalistów nie spada. W efekcie to pracownicy decydują gdzie, za ile i w jakiej formie chcą pracować. Pracodawcy, choć nie chcą, muszą godzić się na kontrakty B2B, pracę dla kilku podmiotów i pełny home office. Nowym wyzwaniem staje się zatrzymanie specjalistów na wyłączność.

Kinga Marczak, general manager w firmieHRS-IT - specjalizującej się w rekrutacji i zatrudnianiu profesjonalistów z branży IT - stwierdza, że chociaż poziom cyfryzacji polskiego społeczeństwa cały czas rośnie to wciąż mamy sporo do nadrobienia jeśli chodzi o kapitał ludzki.

- Niedobór specjalistów ma istotny wpływ na absorpcję nowych technologii przez przedsiębiorstwa. Obecnie 19 proc. z nich korzysta z rozwiązań w chmurze, a 32 proc. angażuje się w elektroniczną wymianę informacji, wskazuje najnowszy raport DESI. Tymczasem zgodnie z celami Cyfrowej Dekady wyznaczonymi przez Komisję Europejską, do 2030 roku ten poziom powinien osiągnąć 75 proc. W efekcie w całej UE specjaliści IT są rozchwytywani - podkreśla ekspertka.

Płace w IT nadal są bardzo wysokie, w porównaniu z wieloma innymi branżami. W regionie Europy Środkowo-Wschodniej zarobki w branży to przeciętnie nawet 200 proc. średniego wynagrodzenia w gospodarce, wynika z analiz Emerging Europe. Prawdą jest również, że specjaliści w branży nie muszą obawiać się bezrobocia. Jak wskazuje GUS, poziom wolnych miejsc pracy w sektorze utrzymuje się na poziomie 4 proc. Badanie firmy Evolution wskazało, że nawet jedna czwarta Polaków rozważa przebranżowienie się do IT.

- Specjalistów brakuje, a ci najlepsi regularnie dostają nowe, konkurencyjne oferty pracy. W efekcie niedoboru dobrych informatyków na rynku coraz bardziej powszechna stała się praca równolegle dla kilku firm, a praca zdalna i kontrakt B2B bardzo to ułatwiają. Pandemia sprawiła, że system pracy w pełni z biura stał się mało atrakcyjny dla pracowników IT i obecnie nie chcą już do niego powracać. Zdecydowana większość z nich preferuje pracę na kontrakcie B2B oraz oczekuje dowolności w wyborze systemu pracy, z naciskiem na możliwość pracy zdalnej. Z naszych obserwacji wynika, że zainteresowanie ofertami pracodawców, którzy usiłują przywiązać do siebie specjalistę IT umową o pracę w pełnej obecności w przestrzeni biurowej jest zaskakująco niskie. Szczególnie, jeśli możliwość home office jest wyraźnie ograniczana - wskazuje Kinga Marczak.

- Firmy najchętniej zatrudniłyby specjalistę IT na umowę o pracę w tzw. hybrydzie, czyli oczekując kilku dni obecności pracownika w biurze w ciągu tygodnia. Dopiero takie warunki zabezpieczają pracodawcy wyłączność i pracę specjalisty tylko w jego projektach - stwierdza ekspertka.

I dodaje, że „zastanawiające jest, jak będzie kształtował się ten trend, w kontekście zbliżających się zmian w kodeksie pracy, które m.in. regulują podejście do zakazu konkurencji”.

- Zgodnie z najnowszymi zapowiedziami, pracodawca nie będzie mógł zakazać pracownikowi pracy dla innego podmiotu, chyba, że zawrze z nim stosowną umowę. Zmiany na rynku pracy IT zależą również od tego, czy pracodawcy udźwigną rosnące oczekiwania finansowe specjalistów, dalej godząc się przy tym na pełną elastyczność w systemie pracy na home office – mówi Marczak.

Wskazuje jednak, że w ostatnich miesiącach ochłodzenie koniunktury wpływa na zachowania pracowników, również IT.

- Specjaliści nadal najchętniej pracują całkowicie zdalnie na kontaktach B2B, dla kilku firm, ale uwzględniają zmieniające się zewnętrzne warunki ekonomiczne. Inflacja i zbliżające się spowolnienie gospodarcze skłaniają ich do zwracania większej uwagi na stabilność zatrudnienia, kondycję danej firmy, portfel klientów pracodawcy i charakter prowadzonych projektów. W efekcie z większą ostrożnością podchodzą do zmiany pracy - podkreśla ekspertka.

Precyduje, że pracownicy IT częściej szukają ofert, które zapewnią im bezpieczeństwo i gwarantują ciągłość pracy, w tym długoterminowych projektów czy możliwości pracy na wielu projektach lub dla wielu podmiotów, ale w ramach jednego pracodawcy. - Do procesów rekrutacyjnych podchodzą z rezerwą, a od nowej pracy oczekują znacznie większych korzyści finansowych - kwituje Marczak.