Kredyty w kwietniu: Drastyczne spadki w hipotecznych, wzrost gotówkowych i pożyczek ratalnych. To przez wysokie oprocentowanie i inflację

W kwietniu 2022 r., w porównaniu do kwietnia 2021 r., w ujęciu liczbowym banki i SKOK-i udzieliły więcej dwóch rodzajów kredytów: ratalnych (o 4,5%) oraz gotówkowych (+3,9%). Spadek (-38,7%) odnotowały kredyty mieszkaniowe oraz limity na kartach kredytowych (-33,6%), wynika z comiesięcznego raportu Biura Informacji Kredytowej (BIK).

W ujęciu wartościowym banki i SKOK-i przyznały niższą wartość we wszystkich produktach kredytowych. Najwięcej, (-32,5%) spadła wartość udzielonych kredytów mieszkaniowych oraz przyznanych limitów na kartach kredytowych (-17,1%). Kredyty ratalne spadły o 1,6%, a gotówkowe o 0,9%.

W porównaniu do marca 2022 r., w kwietniu 2022 r. banki udzieliły mniej i na niższą wartość wszystkich produktów kredytowych. Najwyższy miesięczny spadek odnotowały kredyty ratalne: (-29,1%) w ujęciu liczbowym i (-22,2%) w wartościowym oraz kredyty mieszkaniowe (-18,1%) oraz (-16,3%).

W pierwszych czterech miesiącach 2022 r. w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku ujemne dynamiki w obu ujęciach odnotowały karty kredytowe (-35,3% oraz -17,0%) i kredyty mieszkaniowe (-24,8% oraz -15,5%). Natomiast dodatnie dynamiki zanotowano w przypadku kredytów ratalnych (+15,0% oraz +2,9%), a także kredytów gotówkowych (+6,2% oraz +3,4%).

Warto pamiętać, że kredyty konsumpcyjne (ratalne i gotówkowe) oraz karty kredytowe są procesowane bardzo szybko od złożenia wniosku przez klienta lub oferty przez bank. Zazwyczaj złożenie wniosku i udzielenie kredytu czy przyznanie limitu zamykają się w jednym miesiącu. Zatem w przypadku tych produktów, kwietniowa akcja kredytowa jest związana z wnioskami składanymi w większości przypadków w samym kwietniu 2022 r.

Natomiast kredyty mieszkaniowe są procesowane dłużej, nawet do dwóch miesięcy od złożenia wniosku, w związku z tym, sprzedaż kredytów mieszkaniowych w kwietniu 2022 r. jest efektem wniosków składanych głównie w lutym i marcu 2022 r.

Kwietniowe wyniki udzielonych kredytów gotówkowych, wypadają pozytywnie na tle pozostałych produktów kredytowych.

- W czterech pierwszych miesiącach br. kredyty gotówkowe tylko w skrajnych przedziałach kwotowych odnotowały dodatnie dynamiki zarówno w ujęciu liczbowym, jak i wartościowym w porównaniu z analogicznym okresem zeszłego roku. W przeciwieństwie do zeszłego roku, gdy najwyższa dynamika wzrostów dotyczyła kredytów wysokokwotowych, powyżej 50 tys. zł, dynamika kredytów niskokwotowych tj. z dwóch przedziałów do 5 tys. zł oraz 5-10 tys. zł była najwyższa - analizuje prof. Waldemar Rogowski, główny analityk Biura Informacji Kredytowej.

- Kredyty z tych dwóch przedziałów odpowiadają za 9,1% wartości sprzedaży i prawie połowę liczby udzielonych w okresie styczeń – kwiecień 2022 r. kredytów gotówkowych. Stąd dynamika w całym segmencie kredytów gotówkowych w ujęciu liczbowym jest dodatnia, a w wartościowym ujemna – dodaje prof. Waldemar Rogowski.

Analityk BIK zwraca uwagę, iż jedna trzecia roku na rynku kredytów gotówkowych należy do w miarę udanych i to pomimo serii podwyżek stóp procentowych, które spowodowały, że stopy procentowe wróciły do poziomu sprzed 14 lat, a rynek oczekuje dalszych podwyżek, kredyty gotówkowe odnotowały w ujęciu r/r dodatnie dynamiki liczby udzielonych kredytów.

- Jak już wspomniałem rozwija się akcja kredytowa głównie w segmencie kredytów gotówkowych zaciąganych na niższe kwoty. Należy również wskazać, że obecnie odnotowujemy również wysoką dodatnią dynamikę w sektorze pożyczek pozabankowych. Zarówno kredyty gotówkowe niskokwotowe, jak i pożyczki pozabankowe zaciągane są najczęściej w celu sfinansowania bieżących potrzeb gospodarstwa domowego. W obecnej sytuacji mogą więc one stanowić źródło finansowania nagłych potrzeb na finansowanie, na które nie wystarcza bieżących dochodów – puentuje prof. Rogowski.

W przypadku kredytów ratalnych w kwietniu 2022 r. mamy ujemne dynamiki r/r w ujęciu wartościowym (-1,6%), a dodatnie w ujęciu ilościowym (+4,5%). Jednak zarówno liczba, jak i wartość udzielonych kredytów ratalnych w okresie styczeń – kwiecień tego roku jest wyższa w porównaniu do analogicznego okresu zeszłego roku – odpowiednio (+15,0%) oraz (+2,9%).

- W przeciwieństwie do kredytów gotówkowych, dynamiki sprzedaży kredytów ratalnych w pierwszych czterech miesiącach br. w porównaniu do stycznia-kwietnia 2021 r. mają dodatnie dynamiki wartości udzielonych kredytów w prawie wszystkich przedziałach kwotowych. Najwyższe dynamiki dotyczą kredytów ratalnych do 1 tys. zł. W ujęciu liczbowym również najwyższe dodatnie dynamiki dotyczą kredytów ratalnych z przedziału do 1 tys. zł - komentuje prof. Waldemar Rogowski.

- Może być to efekt nabycia portfela pożyczek BNPL przez jeden z banków. A segment pożyczek BNPL dynamicznie rośnie. Co ciekawe, ujemną dynamikę odnotowały kredyty ratalne wysokokwotowe z przedziału powyżej 10 tys. zł (- 7,0% L oraz -4,5% W), co może wynikać ze zmniejszenia atrakcyjności zakupu droższych rzeczy np. samochodów używanych na raty – dodaje główny analityk BIK.

Średnia wartość kredytu ratalnego udzielonego w kwietniu 2022 r. to 4 375 zł i jest ona niższa niż w kwietniu rok temu o 5,8%. Dla kredytów gotówkowych, średnia wartość zaciągniętego w kwietniu 2022 r. kredytu to 22 278 zł – to spadek o 4,6% w stosunku do kwietnia 2021 r.

W kwietniu br. w porównaniu z kwietniem 2021 r., na rynku kredytów mieszkaniowych odnotowaliśmy bardzo duży spadek liczby udzielonych kredytów (-38,7%). Również w ujęciu wartościowym dynamika jest ujemna (-32,5%). Niemniej średnia wartość udzielonego w kwietniu 2022 r. kredytu mieszkaniowego była wyższa w ujęciu rocznym o 10,2% i wyniosła 352,93 tys. zł.

Analizując sytuację w poszczególnych przedziałach kwotowych, określających wartość udzielanego kredytu mieszkaniowego, w okresie styczeń - kwiecień 2022 r. widać duże zróżnicowanie. Dodatnie dynamiki sprzedaży kredytów mieszkaniowych, zarówno w ujęciu liczbowym, jak i wartościowym, dotyczyły jedynie kredytów z przedziału powyżej 500 tys. zł, w ujęciu liczbowym (+11,8%) i w wartościowym (+15,7%). W pozostałych przedziałach zarówno w ujęciu liczbowym, jak i wartościowym dynamiki są ujemne.

- Dla kredytów mieszkaniowych kwiecień był zły. A w ujęciu liczbowym nawet bardzo zły, bowiem w kwietniu banki udzieliły tylko 14 570 kredytów. Jest to najmniej w całej pandemii i najmniej od grudnia 2017 r. Pomimo tego, że w lutym br. liczba osób wnioskujących o kredyt wzrosła, a w marcu tego roku przekroczyła nawet 53 tys. ustalając drugi w ostatnich dziesięciu latach rekordowy wynik - uważa prof. Rogowski.

Rogowski dodaje również: - W mojej opinii tak słaby wynik akcji kredytowej w kwietniu mimo tak rekordowo dużej liczby wnioskujących o kredyt mieszkaniowy w marcu może częściowo wynikać ze spadku poziomu akceptacji wniosków kredytowych przez banki. Obecnie jesteśmy już po ośmiu podwyżkach stóp procentowych. Ostatnia majowa nie znalazła jeszcze, bo nie mogła, swojego odzwierciedlenia w samej akcji kredytowej. Podwyżki stóp procentowych obniżyły bardzo znacząco zdolność kredytową.

- W ujęciu wartościowym kwietniowy wynik 5,142 mld zł jest najniższy od stycznia 2021 r. Wartość akcji kredytowej z pierwszych czterech miesięcy 2022 r. jest praktycznie na poziomie akcji kredytowej z pierwszych czterech miesięcy 2020 r. Rynek spada więc również w ujęciu wartościowym – tłumaczy ekspert.

- W mojej opinii kolejne miesiące będą trudnymi miesiącami na rynku kredytów mieszkaniowych. Kwietniowy odczyt Indeksu popytu na kredyty mieszkaniowe jest zapowiedzią dalszego dużego schłodzenia na rynku kredytów mieszkaniowych w kolejnych kwartałach. Kwietniowa wartość Indeksu jest najniższa od kwietnia 2009 r. czyli od 13 lat – puentuje prof. Rogowski.

W kwietniu 2022 r. banki wydały 38,2 tys. kart kredytowych na łączną kwotę przyznanych limitów 310 mln zł.
W kwietniu 2022 r. pomimo efektu niskiej bazy sprzed roku, nadal mamy w ujęciu liczbowym ujemną dynamikę, która wynosi (-33,6%). Również w ujęciu wartościowym mamy ujemną dynamikę (-17,1%).

W ujęciu liczbowym ujemne dynamiki w czterech miesiącach br. w porównaniu z analogicznym okresem zeszłego roku dotyczą wszystkich przedziałów kwotowych. W przypadku ujęcia wartościowego dodatnią dynamiką charakteryzowały się jedynie limity kartowe udzielone na ponad 10 tys. zł (+6,3%).

- Należy pamiętać, że limity kartowe są po kredytach gotówkowych drugim najbardziej ryzykownym produktem kredytowym. Wartość Indeksu Jakości w kwietniu wyniosła 3,26%. Jednak w ujęciu rocznym wartość Indeksu polepszyła się o (-0,11) - mówi prof. Rogowski z BIK.