Cegła. Jak powstaje? Gdzie i kto produkuje cegły? Cegielnie w Polsce - sprawdź adresy

Cegła jest materiałem budowlanym, najczęściej w kształcie prostopadłościanu o wymiarach 27 x 12 x 6,5 cm. Jednak nie zawsze tak było. Proporcje boków zmieniały się na przestrzeni wieków. Tworzona jest z surowców mineralnych, takich jak: glina, wapno, piasek lub cement. Wytrzymałość i odporność na czynniki zewnętrzne uzyskuje dzięki suszeniu, wypalaniu lub naparzaniu parą wodną.

Cegła była znana i stosowana w budownictwie już piątym tysiącleciu p.n.e. Ślady najstarszych cegieł odnaleziono w Jordanii. W tamtym czasie były jeszcze suszone, pierwsze wypalane pojawiły się dopiero 3 tys. lat później. W trzecim tysiącleciu p.n.e. zaczęły powstawać pierwsze monumentalne świątynie, np. w Susie lub Uruk. W Babilonie podstawowym budulcem była cegła.

Rewolucja przemysłowa została zapoczątkowana w XVIII wieku w Anglii i Szkocji. To właśnie tam rozpoczęła się przemysłowa produkcja cegieł, jednak dopiero prasa ceglarska Schlickeysena, fabrykanta z Berlina, z roku 1854 oraz wynalazek pieca kręgowego do wypału ceramiki budowlanej Friedricha Hoffmanna z roku 1858 pozwoliły na przemysłową produkcję cegieł na masową skalę.

Cegielnie od samego początku powstawały w miejscach, gdzie była łatwo dostępna glina. Bliskość jej złóż powodowała, że cegielnie były sytuowane na obrzeżach miast. W XIX wieku zmechanizowano produkcję, pojawiły się piece opalane węglem lub koksem. Cegły można formować ręcznie lub mechanicznie. Od starożytności do końca XIX glinę ubijano ręcznie w drewnianych formach.

Wypalanie odbywało się w prostych piecach mielerzowych lub polowych. Układanie, wypalanie i studzenie cegieł trwało od 4 do 8 tygodni. Wypalanie zachodziło w temperaturze od 800 do 1100 ˚C. Taką temperaturę w piecu można było osiągnąć jednak dopiero po kilku dniach. Najlepiej wypalone były cegły ze środkowej części pieca, im bliżej ścian zewnętrznych pieca, tym cegły były gorszej jakości i miały niższe parametry wytrzymałościowe.

W Polsce podstawowym rodzajem cegły od samego początku była cegła wypalana. Na szerszą skalę pojawiła się dopiero w XIII wieku. Wcześniej budownictwo miało charakter głównie drewniany. W epoce architektury gotyckiej cegła zaczęła dominować i stała się podstawowym materiałem budowlanym.

W produkcji cegieł można wyróżnić kilka głównych etapów:

• wydobywanie surowców
• nawilżanie i przerobienie masy
• formowanie półfabrykatów
• suszenie półfabrykatów na placu

Wypalanie jest ostatnim etapem procesu technologicznego. Cegła otrzymuje w tym stadium właściwe cechy.

Na początku procesu wypalania wyroby zostają dosuszone, a temperatura w piecu powoli wzrasta do 200˚C. W tym czasie dosuszany materiał nie zmienia znacznie swojej objętości.

Następnie zachodzi proces dehydratyzacji. W tym czasie temperatura wzrasta do ok. 600˚C zmieniając się o około 30 – 50 ˚C na godzinę. Woda, która była w glinie związana chemicznie, wydziela się na zewnątrz. Częściowo rozkładają się substancje organiczne, powstają gazy oraz niewielka ilość koksu węglowego. Na tym etapie cegły tracą plastyczność.
Na dalszym etapie wypalania w piecu temperatura wzrasta do 900˚C. Związki organiczne utleniają się oraz rozkładają się minerały i związki chemiczne. Następują zmiany w składzie mineralogicznym masy. Temperatura osiąga 1000˚C.

Ile właściwie jest cegielni w Polsce? Panorama Firm podaje, że w Polsce znajduje się ponad sto firm produkujących cegły. Są to:

• "Cegielnia Polowa" ul. Cegielniana 1, 23-200 Kraśnik
• Cegielnia Chwałowice 37-455 Radomyśl nad Sanem 37-455 Chwałowice
• "Bojanówka" S.C. Cegielnia ul. Suchyńska 1, 23-200 Kraśnik
• "Borów" S.C. Cegielnia Polowa 23-235 Borów 1a
• "Ceg-Fol" Cegielnia nr 2 ul. Klimontowska 25, 28-221 Osiek
• "Cegielnia" Bar Bary 08-500 Stara Dąbia 33 C
• Cegielnia Ceramsus 56-120 Pogalewo Małe 34a
• Cegielnia Dąbrówka ul. Cegielniana 6, 95-100 Dąbrówka Strumiany
• "Cegielnia" ul. Duża 7, 05-270 Marki
• Cegielnia Glinik Dolny 38-130 Glinik Dolny 223
• Cegielnia Hoffmanowska ul. Cegielniana 5, 23-200 Kraśnik
• "Cegielnia i Betoniarnia" Czernecka 39-432 Trześń 418
• Cegielnia Janiszów 23-235 Janiszów
• "Cegielnia Jarosty" ul. Miła 56, 97-310 Jarosty
• Cegielnia ul. 15 Sierpnia 43, 05-250 Mokre
• "Cegielnia Kęty" ul. Krakowska 109C, 32-650 Kęty
• Cegielnia Klapki 63-520 Grabów Pustkowie 33
• Cegielnia Kosewo 05-180 Kosewo 46
• Cegielnia ul. Duża 7, 05-270 Marki
• Cegielnia Lipka Zakład Produkcji Materiałów Budowlanych ul. Długa 43, 22-600 Majdan Górny
• Cegielnia Longin ul. Konwaliowa 206, 42-280 Częstochowa
• Cegielnia Mazury19-400 Gordejki 1a
• Cegielnia Michałów ul. Południowa 47, 97-310 Michałów
• "Cegielnia Mniszków" Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe ul. Piotrkowska 86, 26-341 Mniszków
• Cegielnia Niemodlin Sp. z o.o. ul. Opolska 44, 49-100 Niemodlin
• Cegielnia Otałęż 39-306 Otałęż 81
• Cegielnia Parleza Sp. z o.o. ul. Żwirki i Wigury 2b, 02-143 Warszawa Włochy
• Cegielnia Parowa Załachowo Sp. z o.o. ul. Poznańska 5, 89-210 Łabiszyn
• Cegielnia Plecewice Sp. z o.o. 05-088 Plecewice 50 a
• "Cegielnia Plenowo" Sp. z o.o. w Organizacji ul. Grochowska 56 lok. 9, 04-282 Warszawa Praga-Południe
• Cegielnia Podborze 39-308 Podborze 176
• Cegielnia Polowa 39-432 Trześń 3
• "Cegielnia Polowa" Adam Wojciechowski i Spółka ul. Ziołowa i ul. Sandomierska 157 37-450 Stalowa Wola
• Cegielnia Polowa ul. Orzeszkowej 32, 37-450 Brandwica
• Cegielnia Polowa ul. Orzeszkowej 32, 37-450 Stalowa Wola
• Cegielnia Polowa Borów 37-455 Łążek Chwałowski 28
• "Cegielnia Polowa" ul. Sandomierska 143, 39-432 Sokolniki
• Cegielnia Polowa ul. Gorzycka 97, 39-432 Trześń
• Cegielnia Polowa ul. Sandomierska 27, 39-432 Gorzyce
• Cegielnia Polowa 37-311 Hucisko 250
• Cegielnia Polowa ul. Cegielniana 1, 23-200 Kraśnik
• Cegielnia Polowa ul. Orzeszkowej 32, 37-464 Brandwica
• Cegielnia Polowaul. Cegielniana 10, 37-415 Zaleszany
• Cegielnia Polowa ul. Cegielniana 10, 37-415 Zaleszany
• Cegielnia Polowa ul. Cegielniana 90, 37-415 Zaleszany
• Cegielnia PPUH ul. Polna 8, 95-070 Aleksandrów Łódzki
• "Cegielnia Radzymin" ul. Związkowa 13, 04-522 Warszawa Wawer
• "Cegielnia Radzymin" ul. Weteranów 100, 05-250 Radzymin
• "Cegielnia Radzymin" ul. Storczykowa 59, 04-535 Warszawa
• "Cegielnia Radzymin" 11-440 Łężany
• "Cegielnia Sągnity"11-220 Sągnity 34
• "Cegielnia" 98-113 Wola Bachorska 23
• "Cegielnia" PHUH Dorota i Krzysztof Piotrowscy 97-403 Drużbice-Kolonia 104
• "Cegielnia" Zakład Produkcyjno-Transportowy Materiałów Budowlanych ul. Wawrzyna 1, 05-250 Cegielnia
• Cegielnia 37-455 Chwałowice 175
• Cegielnia Siedleszczany 39-432 Wrzawy 104
• Cegielnia Siedleszczany 39-432 Wrzawy 104
• Cegielnia "SŁODKÓW" 23-206 Słodków Pierwszy 59
• Cegielnia "Sowa" ul. Bagienna 12, 42-280 Częstochowa
• "Cegielnia Stopka" ul. Trakt Brzeski 119, 05-077 Zakręt
• "Cegielnia Stopka" 86-010 Okole 28
• "Cegielnia" ul. Kłobucka 40, 42-130 Grodzisko
• "Cegielnia Wincentów nr 1" 21-100 Wincentów 1
• Cegielnia Wysoka 37-100 Wysoka 101a
• Cegielnia "Zawada" ul. Nawojowska 193, 33-300 Nowy Sącz
• Cegielnia "Zawadzcy" w Kalinowie 95-011 Kalinów 35
• Cegielnia 26-015 Drugnia-Parcela 4
• "Cegielnia-Grabowiec" Producent Ceramiki Budowlanej ul. Klimontowska 28-221
• Cegielnie Polskie ul. Fordońska 428, 85-790 Bydgoszcz
• "Cekobr" Cegielnia 39-322 Rzemień 265
• "Cerambud"Cegielnia Zakład Produkcyjno-Handlowy os. Cegielnia 5, 19-420 Kowale Oleckie
• "Cerambud" Cegielnia Zakład Produkcyjno-Handlowy ul. Bukowa 26, 16-400 Suwałki
• "Cer-Bat" Zakład Ceramiki Budowlanej Cegielnia ul. Mierzwy 4, 37-621 Basznia Dolna
• Cerbet. Producent cegły pełnej 64-308 Wioska 30
• "Dul" Cegielnia 39-432 Zalesie Gorzyckie 47
• Cegielnia 39-432 Zalesie Gorzyckie 47
• Firma Usługowa Adz Cegielnia 27-515 Cegielnia 50
• Cegielnia ul. Duża 7, 05-260 Marki
• Galatea Sp. z o.o. Cegielnia "Leszczyna" ul. Zajęcza 23 a, 57-300 Kłodzko
• Cegielnia Chwałowice 37-455 Radomyśl nad Sanem 37-455 Chwałowice
• Cegielnia "Dul" 39-432 Zalesie Gorzyckie 47
• Cegielnia 05-250 Łosie
• Cegielnia Sągnity ul. Kościuszki 56A, 05-270 Marki
• "Jurek" Cegielnia 37-415 Skowierzyn 70
• "Keram" Cegielnia ul. Cegielniana 9, 41-260 Sławków
• "Keram" Cegielnia ul. Kościuszki 192, 42-440 Ogrodzieniec
• Cegielnia 37-415 Kępie Zaleszańskie 1
• "Kosewo" Cegielnia 05-190 Kosewo
• "Laskowski" Cegielnia 39-432 Wrzawy 511
• Leier Cegielnie 33-150 Wola Rzędzińska 155a
• "Lisica" Cegielnia ul. Kutnowska 102, 09-500 Gostynin
• "Maj" PPHU Cegielnia 37-455 Chwałowice
• Marant Cegielnia 19-314 Pisanica 33a ( Kalinowo )
• Nowa Cegielnia ul. Podmiejska 21A, 66-400 Gorzów Wielkopolski
• FPHU Cegielnia Firma Produkcyjno-Usługowo-Handlowa Ceramika ul. Krakowska 109c, 32-650 Kęty
• Cegielnia Polowa ul. Cegielniana 1, 23-200 Kraśnik
• "Patoka Industries Ltd." Cegielnia ul. Ceramiczna 23, 42-793 Panoszów
• Cegielnia 37-111 Rakszawa 1155
• "Przecław" Cegielnia 39-321 Tuszyma 138
• Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe "Cegielnia" ul. Grobla 13, 33-130 Radłów
• "Rytwiany" Cegielnia ul. Klasztorna 23, 28-236 Rytwiany
• "Siedleszczany" 39-450 Siedleszczany
• "Skorpion" Zakład Produkcyjno-Usługowo-Handlowy Cegielnia ul. Piękna 5, 22-650 Łaszczów
• "Słodków" Cegielnia 23-206 Słodków Pierwszy 59
• "Słowobud" PBPUH Cegielnia ul. Powstańców Śląskich 7, 48-314 Prusinowice
• "Sowa" Cegielnia ul. Bagienna 12, 42-280 Częstochowa
• Team-Car Cegielnia ul. Krokusowa 1 /3, 92-101 Łódź Widzew,
• "Tic" Cegielnia ul. Cegielniana 9, 41-260 Sławków
• "Trojanowscy" Cegielnia 23-200 Spławy Drugie 19
• Zakład Ceramiki Budowlanej Cegielnia "Łąka" ul. Szymonowicza 11, 43-241 Łąka
• Zakład Ceramiki Budowlanej Cegielnia Glinik Dolny 38-130 Glinik Dolny
• ZPUH "Marant" Cegielnia 19-314 Pisanica 33a
• ZPUH "Skorpion" Cegielnia Tyszowce ul. Kościelna 108, 22-630 Tyszowce
• "Zawadzcy" Cegielnia w Kalinowie 95-011 Kalinów 35