Bez tego dokumentu nie sprzedasz mieszkania. Ale to nie wszystko. Za jego brak dostaniesz wezwanie do zapłaty. Kary są wysokie

W kwietniu ubiegłego roku weszła w życie nowelizacja ustawy o charakterystyce energetycznej budynków. Oznacza to nic innego jak obowiązek posiadania świadectwa energetycznego (inaczej: paszport energetyczny, certyfikat energetyczny). Najprościej mówiąc, jest to dokument stwierdzający, ile dana nieruchomość potrzebuje energii do ogrzania i wentylacji domu. Ale nie tylko. Ocena energetyczna budynku obejmuje również energię potrzebną do przygotowania ciepłej wody użytkowej, klimatyzacji oraz oświetlenia.

Przed nowelizacją ustawy, pamiętać o certyfikacie musieli tylko właściciele nowo wybudowanych domów i mieszkań przeznaczonych do sprzedaży od 2009 roku. Po zmianach w ustawie, czyli od 28.04. 2023 r., dokument ten muszą mieć także właściciele domów lub mieszkań, wybudowanych przed 2009 r.

Co się stanie, jeśli zlekceważmy obowiązek wyrobienia świadectwa energetycznego? Po prostu nie sprzedamy, ani nie wynajmiemy domu lub mieszkania. Warto zatem przyjrzeć się dokładniej, o co chodzi z kontrolą certyfikatów energetycznych i kto będzie musiał mieć niezbędny dokument. Obowiązkowe świadectwo energetyczne przewidziane jest dla:

• inwestorów indywidualnych budujących dom powyżej 70 m kw.
• dla budynków postawionych przed 2009 r., które przeszły termomodernizację,
• osób, które mają zamiar sprzedać lub wynająć swój dom lub mieszkanie.

Osoba, której nie dotyczy żadna z powyższych sytuacji, nie musi wyrabiać świadectwa energetycznego. Świadectwo jest ważne przez 10 lat, o ile przez ten czas nie zmieni się charakterystyka energetyczna budynku.

Cena za uzyskanie certyfikatu energetycznego zależy m.in. od metrażu i lokalizacji nieruchomości. Zwykle kwota te nie przekracza 1000 zł. Koszt dokumentu jest oczywiście po stronie właściciela domu, a jego brak może skutkować grzywną nawet do 5000 zł. Świadectwo mogą wystawić tylko osoby z uprawieniami z zakresu budownictwa. Wykaz fachowców uprawnionych do wystawiania certyfikatów można znaleźć w Centralnym Rejestrze Charakterystyki Energetycznej Budynków.

– Celem wprowadzenia obowiązku sporządzania świadectw jest promowanie budownictwa efektywnego energetycznie i zwiększanie świadomości społecznej w zakresie możliwości uzyskania oszczędności energii w budynkach – wyjaśnia Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Jeżeli planujemy sprzedaż domu lub mieszkania, to informacja o świadectwie energetycznym musi znaleźć się w akcie notarialnym. W przypadku wynajmu nieruchomości kopię certyfikatu musimy dołączyć do umowy najmu w momencie jej zawierania. Ponadto w ogłoszeniu o sprzedaży lub wynajmie nieruchomości muszą znaleźć się najważniejsze informacje z certyfikatu, czyli:

• wskaźniki rocznego zapotrzebowania na energię użytkową, energię końcową oraz nieodnawialną energię pierwotną,
• udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową,
• jednostkową wielkość emisji CO2.

Obowiązek ten dotyczy tylko nowych umów najmu, czyli tych, które zostały zawarte po 28.04.2023 r.

W przypadku budowy domu inwestor musi dołączyć kopię paszportu energetycznego do wniosku o pozwolenie na użytkowanie budynku albo do zawiadomienia o zakończeniu budowy. Jeżeli nie dopilnuje tej formalności, nie będzie mógł w sposób legalny korzystać z domu. Z obowiązku tego zwolnione są tylko te osoby, które wybudowały dom do 70 m kw. na własne potrzeby.

Przeczytaj więcej: Dom bez pozwolenia powyżej 70 m kw. zbudujesz już jesienią? To będzie rewolucja dla budujących. Sprawdź, co się zmieni

Nowelizacja prawa o charakterystyce energetycznej budynków wiąże się z obowiązkiem kontroli systemów ogrzewania. To, ile razy kontroler zapuka do naszych drzwi, zależeć będzie od mocy źródła ciepła, jakie mamy w naszym domu. Określa to Art. 23 Charakterystyki energetycznej budynków (Dz.U.2024.101 t.j.):

Właściciel lub zarządca budynku poddaje budynki w czasie ich użytkowania okresowej kontroli w zakresie systemu ogrzewania lub systemu klimatyzacji, polegającej na:
1) sprawdzeniu stanu technicznego systemu ogrzewania, z uwzględnieniem efektywności energetycznej źródeł ciepła oraz dostosowania ich mocy do potrzeb użytkowych:
a) co najmniej raz na 5 lat – dla kotłów o nominalnej mocy cieplnej od 20 kW do 100 kW,
b) co najmniej raz na 2 lata – dla kotłów opalanych paliwem ciekłym lub stałym o nominalnej mocy cieplnej większej niż 100 kW,
c) co najmniej raz na 4 lata – dla kotłów opalanych gazem o nominalnej mocy cieplnej większej niż 100 kW,
d) co najmniej raz na 3 lata – dla źródeł ciepła niewymienionych w lit. a-c, dostępnych części systemu ogrzewania lub połączonego systemu ogrzewania i wentylacji, o sumarycznej nominalnej mocy cieplnej większej niż 70 kW.

Na stronie gov.pl czytamy, że jeśli od ostatniej kontroli nie zmieni się np. źródło ciepła, kontrolerzy nie zapukają po raz drugi do naszych drzwi.

Nie dokonuje się ponownej kontroli w zakresie oceny doboru wielkości systemu klimatyzacji, w przypadku gdy od czasu przeprowadzenia poprzedniej kontroli nie dokonano zmian w systemie klimatyzacji lub połączonym systemie klimatyzacji i wentylacji lub zmian w charakterystyce energetycznej budynku – wyjaśnia resort rozwoju na gov.pl.